Uzgel’den Milli Savunma Bakanlığı’nın ‘Afganistan-Türkiye ilişkileri’ tablosuna tepki: “Türkiye, 1920’lere gönderme yapıyor. ‘Biz 100 yıl önce de buradaydık’ diye. 100 yıl önce Afganistan şimdiki Afganistan değildi. Modernleşmeye çalışan bir ülkeydi”…
Uluslararası İlişkiler Uzmanı İlhan Uzgel, iktidarın Ortadoğu ülkelerine asker gönderme politikalarını tarihsel gerekçelere dayandırmasını eleştirerek “Osmanlı Döneminde bulunduğun her yere asker göndermeye kalkarsan nasıl başa çıkacaksın? Yemen’e de asker gönder o zaman” diyerek tepki gösterdi. Uzgel, geçmişte Afganistan- Türkiye ilişkilerine vurgu yapılmasına ise “Afganistan, o zamanki Afganistan değil” diye yanıt verdi.
Uzgel, Halk Tv’de “düzensiz göçlere” ilişkin açıklamalarda bulundu. Uzgel, Milli Savunma Bakanlığı’nın Afganistan ile yaşanan son gelişmelere ilişkin tepkilerin önünü almak için yayınladığı tarihsel çizelgeye atıfta bulunarak Afganistan’ın 100 yıl önce moderleşmeye çalışan bir ülke olduğunu hatırlattı.
Uzgel, günde 1000-1500 kişinin sınırlarımıza göç ettiği yönündeki iddiaları değerlendirerek ayda 30 binin üzerinde göç aldığımıza işaret etti.
GÖÇ MESELESİNDE BİR TUHAFLIK VAR
Uzgel, göç meselesinde bir tuhaflık olduğuna işaret ederek “Türkiye’nin Suriye’ye 900 km.lik bir sınırı var. IŞİD geldiğinde, bombalama olduğunda burdan insanların Türkiye’ye kaçması anlaşılır bir şey. Afganistan’ın sınırındaki Pakistan’da da böyle oldu. Afganistan’dan Pakistan’a 3 milyon civarında göçmen oldu. Bu anlaşılır. Fakat Afganistan’ın en batı sınırı ile Türkiye’nin en doğu sınırı arasında 2 bin km var. Dolayısıyla buraya doğru göç dalgasının başlamasında bir tuhaflık var.” dedi.
Uzgel, 2 bin km.lik bir yolculuğa dayanmanın zor olduğunu, zaten bu nedenle genç erkeklerin daha çok geldiğini ifade etti. Uzgel, Afganların İran üzerinden göç ettiğini ancak Türkiye’nin hala İran’la bir temas kurmadığını ifade ederek “bu durumu çok tuhaf karşılıyorum” dedi. Uzgel, “Bu kadar insan senin ülkenden 2 bin km nasıl gidiyorlar da benim ülkeme geliyorlar diye bir sorgulama bile yok” dedi.
“BM Türkiye’de 116 bin Afgan olduğunu söylüyor ama muhtemelen daha fazladır ve bu sayı şişmeye başlayacaktır” diyen Uzgel, “Bir topluma onar yıl arayla kitlesel göç zerk etmek doğru değil” dedi.
Uzgel, Türkiye’den Almanya’ya da göçün olduğunu ancak Almanya’nın yavaş yavaş ve planlı şekilde almasına rağmen birçok sorun yaşandığını hatırlatarak “toplumlar bu tarz tepkiler verebilirler” dedi. Uzgel göçler konusunda sivil toplumların, hükümetlerin araya girmesi gerektiğini, en azından bir göç politikasının olması gerektiğini söyledi.
HEM TALİBAN KONUSUNDA BOCALAMA HEM GÖÇ KONUSUNDA BİR SESSİZLİK VAR
Uzgel, iktidarın hem Taliban konusunda bocalama içinde olduğuna hem de göç konusunda derin bir sessizlikte olduğuna dikkat çekerek “kamuoyunu kendi haline bırakma durumu var. Bunu bilinçli de yapıyor olabilirler” dedi.
“İşin siyasal kısmına bakarsak AKP’nin son 20 yılda yaptığı ender doğrulardan bir tanesi Afganistan’a muhalif asker göndermedi ve Taliban da askerimize saldırmadı. Bu ender doğru yaptığı bir şeydi. Bunun dışında yapılan hukuken yanlıştır, siyaseten yanlıştır, etik olarak yanlıştır” diyen Uzgel, bunu “NATO çekiliyor siz kalıyorsunuz. Ne BM kararı var, ne NATO kararı var, ne Afgan hükümetinin yaptığı bir davet ve anlaşma var. Dolayısıyla ne hukuki zemin var, ne siyasi zemin var” sözleriyle açıkladı.
MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI’NIN SİTEYE KOYDUĞU ‘AFGANİSTAN İLE TÜRKİYE TARİHSEL İLİŞKİ’ ÇİZELGESİ
Uzgel, son dönemde “Türkiye’nin geliştirdiği fikre” eleştiride bulunarak şunları söyledi:
“Türkiye’de her sahada olmak durumunda. 100 yıl önce Libya’daydık diyor. Osmanlı döneminde bulunduğumuz her yere asker göndermeye kalkarsanız… Bununla nasıl baş edeceksiniz? O zaman Yemen’e de gönderelim, Cezayir’e de gönderelim. Bununla baş edemesiniz.
Libya diyor ki askerlerinizi çekin, Şam (Suriye) diyor ki askerlerinizi çekin ama Savunma Bakanı sanki başka ile gidiyormuş gibi Kuzey Irak’ta birlik teftiş ediyor. Bağdat yönetimi diyor ki, “Biz egemen bir ülkeyiz, bize haber bile verilmiyor.” diyor. Afganistan’a bakıyorsunuz Taliban ‘sizi işgalci sayarız’ diyor. Bir ülke sorunlara bu kadar askeri olarak angaje olmamalı…
Ondan sonra Türkiye, 1920’lere gönderme yapıyor. ‘Biz 100 yıl önce de buradaydık’ diye. 100 yıl önce Türkiye böyle bir Türkiye değildi, Afganistan da böyle bir Afganistan değildi ama. Türkiye o zaman NATO ülkesi değildi, bağımsız bir ülkeydi. Afganistan ise modernleşmeye çalışan bir ülkeydi”
Ne olmuştu?
Milli Savunma Bakanlığı, resmi twitter hesabında, Afganistan ile Türkiye ilişkilerinin tarihsel geçmişini önemli tarihlerle gösteren bir çizelge paylaşmıştı. “Geçmişten günümüze” notuyla paylaşılan tabloda ilişkilerin 1928’de noktalanması dikkat çekti.
O tablo şöyle: